Đề tài cấp quốc gia ĐTĐL.CN-02/17 “Nghiên cứu chế tạo và thử nghiệm ứng dụng hệ thống đo và định vị từ trường trái đất dựa trên hiệu ứng Từ giảo – Áp điện và kỹ thuật GPS” do PGS. TS. Đỗ Thị Hương Giang (Khoa Vật lý kỹ thuật và công nghệ nano, Trường Đại học Công nghệ – Đại học Quốc gia Hà Nội) làm chủ nhiệm, đã được nghiệm thu thành công ngày 21/10/2020.

    Hội đồng gồm 09 thành viên do GS.TS. Nguyễn Đức Chiến, trường Đại học Bách khoa Hà Nội làm Chủ tịch Hội đồng. Tại buổi nghiệm thu, PGS.TS. Đỗ Thị Hương Giang báo cáo tóm tắt đề tài trước Hội đồng: “Xuất phát từ lý do từ trường trái đất có giá trị nhỏ, thường nằm trong dải từ 24.000 đến 60.000nT phụ thuộc vào vị trí địa lý của điểm đo trên bề mặt trái đất. Đồng thời, dải đo nhỏ như vậy nên linh kiện đầu đo cảm biến được sử dụng cho mục đích đo từ trường trái đất có yêu cầu phải có độ nhạy và độ chính xác cao (~ nT) trong toàn dải từ trường trái đất. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ cùng với sự ra đời của nhiều vật liệu mới, hiệu ứng mới cho các ứng dụng chế tạo linh kiện đo lường từ trường ngày càng phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, với yêu cầu cao của việc đo lường từ trường trái đất, số lượng các thiết bị và linh kiện phù hợp với mục đích này không nhiều và thường có kích thước lớn, giá thành cao, công suất tiêu thụ lớn gây khó khăn khi di chuyển và không phù hợp cho các mục đích thăm dò, khảo sát như đo và vẽ từ trường trái đất. Vì vậy việc nghiên cứu, thiết kế và chế tạo hệ thống thiết bị đo và vẽ bản đồ từ trường trái đất có sử dụng linh kiện cảm biến đo từ trường 3 trục độ nhạy và độ phân giải cao tích hợp với mạch điện tử đo lường và xử lý tín hiệu và một số tính năng khác bao gồm định vị và truyền phát dữ liệu không dây với kích thước nhỏ gọn, công suất tiêu thụ thấp đáp ứng đủ yêu cầu sử dụng trong các lĩnh vực khác nhau là cần thiết hiện nay”.

    PGS nhấn mạnh về tính thiết yếu của đề tài, trong bối cảnh đó, việc tìm ra các vật liệu mới, vật liệu chức năng, vật liệu lai mới là một trong những nhiệm vụ cấp thiết và được xem như một giải pháp cho các vấn đề nêu trên. Hiệu ứng từ-điện (magnetoelectric effect) trên các vật liệu tổ hợp kiểu từ giảo – áp điện (thuộc nhóm vật liệu lai đa pha multiferroics) đang được đặc biệt quan tâm nghiên cứu trên thế giới trong vài năm trở lại đây do tiềm năng ứng dụng của chúng trong rất nhiều lĩnh vực, trong đó mạnh nhất là kỹ thuật đo lường từ trường độ nhạy cao. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu tại Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội là nhóm nghiên cứu có truyền thống nhiều năm trên các vật liệu tổ hợp dạng này”. Vì vậy, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phê duyệt nhiệm vụ “Nghiên cứu chế tạo và thử nghiệm ứng dụng hệ thống đo và định vị từ trường trái đất dựa trên hiệu ứng Từ giảo – Áp điện và kỹ thuật GPS” do PGS.TS. Đỗ Thị Hương Giang làm chủ nhiệm đề tài.

PGS.TS. Đỗ Thị Hương Giang thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày tóm tắt các nội dung nghiên cứu và kết quả của nhiệm vụ

  Chia sẻ về mục tiêu của đề tài, PGS.TS. Đỗ Thị Hương Giang cho biết, nhiệm vụ của nhóm nghiên cứu là chế tạo hoàn chỉnh hệ thống đo và định vị từ trường trái đất dựa trên hiệu ứng từ giảo – áp điện và kỹ thuật GPS phục vụ thăm dò, xây dựng bản đồ từ trường trái đất và đặt các trạm cảnh báo dị thường trên biển, tự động truyền tín hiệu về đất liền.

  Các thành viên Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao những đóng góp của Chủ nhiệm và Cơ quan chủ trì; báo cáo tổng kết và báo cáo tóm tắt có cấu trúc hợp lý, phù hợp với yêu cầu của một báo cáo khoa học; các sản phẩm đạt yêu cầu về số lượng, khối lượng, tiến độ và chất lượng. Trong đó, Hội đồng đánh giá cao những hiệu quả kinh tế và xã hội của đề tài: “Việc triển khai đề tài đồng bộ các lĩnh vực nghiên cứu và phát triển công nghệ liên ngành có thể tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh, vừa tiếp thu được các công nghệ của thế giới, vừa có sáng tạo và bản quyền của Việt Nam (về sensơ).Trước mắt, có thể sử dụng trong dân dụng và quốc phòng, an ninh, đặc biệt trong lĩnh vực an ninh biển đảo trong giai đoạn hiện nay. Thông qua đề tài đã hỗ trợ đào tạo sau đại học và đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật làm chủ công nghệ lõi thiết kế chế tạo thiết bị đo từ trường với độ nhạy và độ chính xác cao có khả năng giải quyết các vấn đề kỹ thuật liên quan. Đồng thời, việc hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan chủ trì và các đơn vị phối hợp thực hiện đề tài mở ra khả năng hình thành tổ chức khoa học và công nghệ mạnh, vừa phục vụ công tác đào tạo khởi nghiệp, vừa để chuyển giao, góp phần phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, hoặc tổ chức sản xuất ở các công ty chuyên sản xuất và kinh doanh các thiết bị đo lường ở quy mô công nghiệp, phục vụ nhu cầu trong nước, đặc biệt hướng tới lĩnh vực an ninh quốc phòng, an toàn biển đảo quốc gia”.

Hội đồng đánh giá nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ cấp quốc gia

    Với những kết quả đạt được, Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài đạt “Xuất sắc”.

(UET-News tổng hợp)